โครงการการสร้างอัตลักษณ์และเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ผ้าทอย้อมสีจากธรรมชาติของชุมชนตำบลบ้านยาง อำเภอวัดโบสถ์ จังหวัดพิษณุโลก เพื่อยกระดับวิถีชีวิตและเศรษฐกิจที่ยั่งยืน

: สำนักศิลปะและวัฒนธรรมร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านยาง ชุมชนตำบลบ้านยาง 11 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ที่ 1 บ้านนาขาม, หมู่ที่ 2 บ้านป่าคาย, หมู่ที่ 3 บ้านน้ำหัก, หมู่ที่ 4 บ้านน้ำคบ, หมู่ที่ 5 บ้านพรมมาศ, หมู่ที่ 6 บ้านท่าสะเดาะ, หมู่ที่ 8 บ้านหนองยาง, หมู่ที่ 9 บ้านเนินตาเกิด, หมู่ที่ 10 บ้านไร่สุขสมบูรณ์ และหมู่ที่ 11 บ้านแก่งเจ็ดแคว โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้กรรมวิธีการย้อมสีจากธรรมชาติ ออกแบบ และสร้างสรรค์ลายผ้าต้นแบบที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน และออกแบบผลิตภัณฑ์จากผ้าทอย้อมสีได้จากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชนตำบลบ้านยาง อำเภอวัดโบสถ์ ซึ่งมีผลการดำเนินกิจกรรมดังนี้

1. กิจกรรมประชุมวางแผน และติดตามผลการดำเนินโครงการ

ดำเนินการสำรวจความต้องการของชุมชน โดยมีตัวแทนเป็นกลุ่มผู้นำชุมชนตำบลบ้านยาง วัดและสถานศึกษา ได้ข้อสรุปว่า ชุมชนตำบลบ้านยางมีความต้องการให้พัฒนาด้านการผลิตหรือออกแบบผ้าที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชนตำบลบ้านยาง โดยจะวางแผนการดำเนินกิจกรรมร่วมกันในลำดับต่อไป

2. กิจกรรมสำรวจ ศึกษา รวบรวม มรดกภูมิปัญญาและต้นทุนทางธรรมชาติของชุมชนตำบลบ้านยาง อำเภอวัดโบสถ์

   2.1 ประชุมกลุ่มวางแผนเตรียมความพร้อมในการสำรวจข้อมูลร่วมกับชุมชน

   2.2 ลงพื้นที่เก็บข้อมูลมรดกภูมิปัญญาต้นทุนและทางธรรมชาติของชุมชนตำบลบ้านยาง อำเภอวัดโบสถ์

   2.3 ถอดบทเรียน วิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผลการสำรวจมรดกภูมิปัญญาและสำรวจต้นทุนทางธรรมชาติ ของชุมชนตำบลบ้านยาง อำเภอวัดโบสถ์

3. กิจกรรมถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับกรรมวิธีการสกัดสีและขั้นตอนการย้อมผ้าจากสีธรรมชาติ

   3.1 ลงพื้นที่สำรวจพืชในชุมชนที่ให้สีสันที่หลากหลาย

   3.2 นำตัวอย่างพืชมาทดลองสกัดสีโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นและจดบันทึกสูตรการผสมสี

   3.3 นำมาถ่ายทอด อบรมให้กับตัวแทนชาวบ้าน ครูและนักเรียนตำบลบ้านยาง

4. กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการย้อมผ้าด้วยสีที่ได้จากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชน อบรมเชิงปฏิบัติการให้ความรู้เกี่ยวกับวิธีการย้อมด้าย อธิบายวิธีการสกัดสี  ผสมสีจากพืชและเปลือกไม้ต่างๆ ที่ได้จากป่าชุมชน สีที่สกัดจากพืชและเปลือกไม้ถูกนำมาย้อมผ่านเส้นด้าย โดยได้รับความร่วมมือจากตัวแทนชาวบ้าน ครู และนักเรียน ตำบลบ้านยาง ทำให้ได้เส้นด้ายที่มีสีสันสดใส และสวยงาม

5. กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับการทอผ้า

   5.1 การบรรยายให้ความรู้และสร้างกี่ทอผ้าพื้นเมือง เรียกว่า กี่เอว ซึ่งเป็นภูมิปัญญาทอผ้าของชาวกะเหรี่ยงให้กับชาวบ้าน โดยผู้นำชุมชนและลูกบ้านช่วยกันนำวัสดุที่หาได้ภายในท้องถิ่น  เช่นไม้ไผ่ มาสร้างเป็นกี่เอว เพื่อใช้ทอผ้า

   5.2 ฝึกปฏิบัติทักษะการขึ้นเส้นด้ายยืน  เส้นด้ายที่ถูกย้อมอย่างสวยงามถูกนำมาเก็บม้วนให้เรียบร้อย เพื่อนำเข้าสู่กระบวนการทอผ้า

   5.3 บรรยายให้ความรู้และอบรมเชิงปฏิบัติการการทอผ้าเกี่ยวกับการทอผ้า

6. กิจกรรมถ่ายทอดองค์ความรู้การออกแบบและ แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอย้อมสีได้จากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชน

ถ่ายทอดองค์ความรู้การออกแบบและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอย้อมสีได้จากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชน รายละเอียดดังนี้

1. จัดทำสื่อวีดีทัศน์เรื่อง “ถ่ายทอดองค์ความรู้การออกแบบและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอ ย้อมสีจากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชน” จำนวน  2 เรื่อง ความยาวเรื่องละไม่น้อยกว่า 5 นาที รายละเอียดประกอบด้วย

   1.1 องค์ความรู้การออกแบบ

   1.2 ถ่ายทอดองค์ความรู้การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอย้อมสีได้จากวัตถุดิบธรรมชาติ ของชุมชน

2. จัดทำคู่มือ “ถ่ายทอดองค์ความรู้การออกแบบและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอย้อมสีได้ จากวัตถุดิบธรรมชาติของชุมชน ในรูปแบบสื่อสิ่งพิมพ์

ที่มา : สำนักศิลปะและวัฒนธรรม

รายละเอียดที่เกี่ยวข้อง : https://aco.psru.ac.th/hotnews3.php?id=932